تاریخچه ساز فلوت
مقدمه
فلوت یکی از قدیمی ترین سازهای بادی جهان است که هزاران سال قدمت دارد. این ساز در فرهنگ های مختلف به شکلهای گوناگونی ساخته و نواخته شده و تحولات زیادی را پشت سر گذاشته است. فلوت امروزی که از جنس فلز (معمولاً نقره، طلا یا نیکل) ساخته میشود، نتیجه پیشرفت های تدریجی در طول تاریخ است.
فلوت در دوران باستان
قدیمیترین نمونه های فلوت مربوط به حدود ۴۰٬۰۰۰ سال پیش است. در سال ۲۰۰۸، باستان شناسان در غاری در آلمان فلوت هایی از استخوان حیوانات و عاج ماموت کشف کردند که متعلق به دوران پارینهسنگی است. این فلوت ها نشان میدهند که انسان های اولیه از موسیقی برای مراسم و ارتباطات استفاده میکردند.
در تمدنهای باستانی مانند مصر، چین، یونان و روم نیز فلوتهای مختلفی وجود داشت:
-
مصر باستان: فلوتهای نیی با نام “سِب” (Seb) یا “مات” (Mat) در مراسم مذهبی استفاده میشد.
-
چین باستان: فلوت “دیزی” (Dizi) از بامبو ساخته میشد و هنوز هم در موسیقی سنتی چین کاربرد دارد.
-
یونان باستان: فلوت “آولوس” (Aulos) یک ساز دو نیی بود که در جشنهای دیونیزوسی نواخته میشد.
تحول فلوت در قرون وسطی و رنسانس
در اروپای قرون وسطی، فلوتهای ساده از چوب ساخته میشدند و بیشتر در موسیقی محلی و رقصها استفاده میشدند. در دوره رنسانس (قرن ۱۴ تا ۱۷ میلادی)، فلوتهای رکوردر (Recorder) محبوب شدند. این فلوتها دارای سوراخهای انگشتی بودند و صدای نرم و لطیفی تولید میکردند.
اختراع فلوت مدرن (فلوت کلید دار)
در قرن هجدهم و نوزدهم میلادی، فلوت تحولات اساسی را تجربه کرد:
-
تئوبالد بوهم (Theobald Böhm)، نوازنده و سازنده آلمانی، در سال ۱۸۴۷ سیستم جدیدی برای فلوت طراحی کرد که شامل کلیدهای مکانیکی و سوراخهای بزرگتر بود. این طراحی باعث شد فلوت صدای قویتر و دقیقتری داشته باشد و نواختن آن آسانتر شود.
-
فلوت بوهم به استاندارد فلوت های امروزی تبدیل شد و جایگزین فلوت های چوبی قدیمی گردید.
انواع فلوت
امروزه فلوت در انواع مختلفی ساخته میشود:
-
فلوت کلیددار (فلوت بوهم): رایجترین نوع فلوت، معمولاً از جنس نقره یا نیکل.
-
پیکولو: فلوت کوچک و زیرتر که یک اکتاو بالاتر از فلوت معمولی صدا میدهد.
-
فلوت آلتو و باس: اندازه بزرگتر و صدای بمتر.
-
فلوتهای سنتی: مانند دیزی (چینی)، بانسیوری (ژاپنی)، و نی انبان (ایرانی).
فلوت در موسیقی کلاسیک و معاصر
فلوت یکی از سازهای اصلی ارکستر سمفونیک است و آهنگسازان بزرگی مانند موتسارت، دبوسی، ژولبرن و پیاف آثار ماندگاری برای آن ساختهاند. در موسیقی معاصر نیز فلوت در سبکهای جاز، پاپ و موسیقی فیلم استفاده میشود.
جمع بندی
فلوت با تاریخچه های غنی و صدای دلنشین، از سازهای محبوب در فرهنگ های مختلف جهان است. از فلوت های استخوانی عصر حجر تا فلوت های پیشرفته امروزی، این ساز همواره در تکامل بوده و جایگاه ویژهای در موسیقی جهانی دارد.
