پیش‌بینی وضعیت دما و بارش در ایران تا پایان آذر ۱۴۰۳
بر اساس گزارش‌های اخیر سازمان هواشناسی و پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو، پیش‌بینی بلندمدت برای ماه آذر ۱۴۰۳ (نوامبر-دسامبر ۲۰۲۵) نشان‌دهنده الگویی از کم‌بارشی در نیمه اول ماه و افزایش نسبی بارش‌ها در نیمه دوم است. در کل، میانگین بارش کشور کمتر از نرمال بلندمدت پیش‌بینی می‌شود، در حالی که دما در اغلب مناطق بالاتر از حد معمول فصلی خواهد بود. این وضعیت ادامه روند خشکسالی پیاپی در سال‌های اخیر را تأیید می‌کند، اما با احتمال بهبود تدریجی در اواخر ماه. جزئیات بر اساس نقشه‌های احتمالاتی (دقت حدود ۶۵-۷۰%) به شرح زیر است:
وضعیت دما:
- عمومی: دمای میانگین در اغلب مناطق کشور از هفته پایانی آبان تا هفته سوم آذر (اواسط ماه) ۱ تا ۳ درجه بیش از نرمال خواهد بود. این افزایش به ویژه در غرب، جنوب‌غرب و نواحی مرکزی محسوس‌تر است.
- مناطق خاص:
- شمال‌غرب و دو سوی زاگرس: ۱-۳ درجه بالاتر.
- نیمه شرقی: ۱-۳ درجه پایین‌تر از نرمال (نسبت به بقیه کشور خنک‌تر).
- سواحل خزر و شمال: نرمال تا کمی بالاتر.
- روند: از اواخر آبان، گرمای نسبی ادامه دارد و تا پایان آذر پایدار می‌ماند، که می‌تواند مصرف انرژی را افزایش دهد.
وضعیت بارش:
- عمومی: مجموع بارش تا پایان آذر کمتر از نرمال (حدود ۲۰-۳۰% کمبود) پیش‌بینی می‌شود. بارش‌های مؤثر محدود به نواحی شمالی و غربی است، و مناطق مرکزی، جنوبی و شرقی عمدتاً خشک خواهند ماند.
- دوره‌های زمانی:
- تا پایان آبان و نیمه اول آذر: بدون بارش مؤثر در دامنه جنوبی البرز، مرکز، زاگرس جنوبی، جنوب و نیمه شرقی. بارش پراکنده و کمتر از نرمال در شمال‌غرب، سواحل خزر و زاگرس شمالی.
- نیمه دوم آذر: شروع بارش‌های جدی‌تر و گسترده‌تر، به ویژه از اواخر ماه. انتظار می‌رود سامانه‌های شمالی و غربی فعال شوند، که می‌تواند منجر به رگبارهای پراکنده، برف در ارتفاعات و کاهش موقت دما شود.
- مناطق خاص:
- شمال و سواحل خزر: بارش پراکنده (کمتر از نرمال)، با احتمال تشدید در اواخر ماه.
- شمال‌غرب و زاگرس شمالی: گرایش به نرمال، با بارش محدود.
- جنوب و شرق: بسیار کم یا صفر.
- هشدارها: احتمال مواج بودن دریای خزر و خلیج فارس در هفته‌های پایانی، همراه با وزش باد شدید در شرق و جنوب‌شرق.
جدول خلاصه پیش‌بینی هفتگی (بر اساس نقشه‌های احتمالاتی):
| دوره زمانی | وضعیت دما | وضعیت بارش |
|---|---|---|
| پایان آبان تا هفته اول آذر | بیش از نرمال (۱-۲ درجه) | کمتر از نرمال، محدود به شمال‌غرب |
| هفته دوم آذر | بیش از نرمال (۱-۳ درجه) | کمتر از نرمال، پراکنده در زاگرس شمالی |
| هفته سوم آذر | نرمال تا بیش از نرمال | گرایش به نرمال در شمال، کم در جنوب |
| نیمه دوم آذر (اواخر) | نرمال با کاهش موقت | بارش‌های جدی‌تر و گسترده‌تر |
نکات مهم:
- این پیش‌بینی‌ها بر اساس مدل‌های جهانی (مانند CANSIPS) و داده‌های محلی تهیه شده و ممکن است با تغییرات الگوهای جوی (مانند طوفان‌های مدیترانه‌ای) تعدیل شود.
- با توجه به خشکسالی‌های اخیر (ششمین سال پیاپی)، توصیه می‌شود مدیریت منابع آب تشدید شود، به ویژه در شهرهایی مانند تهران، مشهد و کرمان که تحت تنش آبی هستند.
