به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، به نقل از پایگاه خبری طومار اندیشه، نشست “هستی و چیستی علوم انسانی” با سخنرانی ناصر فکوهی استاد دانشگاه تهران در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد.
بر اساس این گزارش در این نشست که با استقبال چشمگیر علاقمندان به حوزه‌های علوم اجتماعی و انسانی همراه بود، ناصر فکوهی، استاد انسان‌شناسی دانشگاه تهران، به بررسی موضوعات کلیدی و بنیادین علوم انسانی پرداخت و اهمیت و جایگاه این رشته در دنیای امروز را مورد تاکید قرار داد.
در آغاز سخنرانی، فکوهی با اشاره به عنوان نشست، از تلاش برای ارائه تعریفی دقیق از علوم انسانی و علوم اجتماعی سخن گفت. وی توضیح داد که علوم انسانی به طور مستقیم با پرسش‌هایی مرتبط با ماهیت و معنای انسان، شناخت تاریخ، فرهنگ و جامعه سروکار دارد و نسبت به علوم طبیعی و مهندسی تمرکز ویژه‌ای بر درک عمیق از رفتارها و پدیده‌های انسانی دارد. وی خاطرنشان کرد: “برخلاف تصور رایج که گاه علوم مهندسی یا پزشکی را مهم‌تر تلقی می‌کند، علوم انسانی نه تنها دارای جایگاه و اهمیت بی‌بدیل است، بلکه درک مناسبات اجتماعی، تاریخی و فرهنگی را برای بهبود زندگی بشر و توسعه جوامع فراهم می‌سازد.”
استاد دانشگاه تهران در ادامه سخنانش به یکی از مسائل چالش‌برانگیز دنیای امروز، یعنی رابطه علوم انسانی و علوم طبیعی پرداخت. او با بیان این که “نمی‌توان علوم را به شکل یک سویه و جدا از هم نگاه کرد”، بر تعامل و ارتباط این دو حوزه تاکید کرد. وی افزود که علوم شناختی، که یکی از جدیدترین شاخه‌های علوم انسانی است، نمونه‌ای از پیوند نزدیک میان دانش‌های دقیق و اجتماعی است. او این پیوند را ضرورتی برای شناخت بهتر جهان پیچیده و متحول امروز دانست و افزود: “پژوهش‌ها در حوزه‌های مختلف نشان می‌دهد که ما تنها از طریق ادغام علوم و ایجاد پلی میان آن‌ها می‌توانیم به سوالات پیچیده درباره انسان و جهان پاسخ دهیم.”
بخش دیگری از سخنرانی فکوهی به موضوعات نوین و پرسش‌های جدید در علوم انسانی اختصاص داشت. وی در این بخش با اشاره به چالش‌های ناشی از گسترش هوش مصنوعی و فناوری‌های نوین، پرسشی اساسی را مطرح کرد: “آیا با وجود پیشرفت روزافزون هوش مصنوعی و ابزارهای دیجیتال، همچنان به علوم انسانی نیاز داریم؟” او به نقش غیرقابل جایگزین دانش علوم انسانی در درک و تفسیر مفاهیم انسانی و اجتماعی اشاره کرد و گفت: “هرچند هوش مصنوعی می‌تواند داده‌ها را پردازش و تحلیل کند، اما انسان‌شناسان، جامعه‌شناسان و فیلسوفان قادرند روابط انسانی و معانی عمیق زندگی اجتماعی را تفسیر کنند؛ امری که به کمک دانش علوم انسانی ممکن می‌شود.”
در بخشی از سخنرانی، این استاد انسان‌شناسی به معرفی منابع و کتاب‌هایی برای علاقه‌مندان به مطالعات علوم انسانی پرداخت. او از کتاب «درآمدی بر علوم اجتماعی و انسانی»، که خود نویسنده آن است، نام برد و آن را یکی از منابع کاربردی و جامع در این زمینه معرفی کرد. همچنین کتاب‌های دیگری چون «انسان‌شناسی نظری» و «مبانی انسان‌شناسی» را برای آشنایی با پایه‌های نظری و تاریخی این علوم به حضار توصیه کرد.
این نشست فرصت مناسبی برای گفت وگو و تبادل نظر میان استاد و حضار ایجاد کرد و در پایان ناصر فکوهی به سوالات شرکت‌کنندگان پاسخ داد. وی تاکید کرد که علوم انسانی به دلیل تاکید بر شناخت فرهنگی و اجتماعی از جامعه، نقش بی‌بدیلی در هدایت مسیر آگاهانه و معنادار برای جوامع و افراد دارد و گفت: “این علوم نه تنها برای شناخت بهتر خود، بلکه برای مدیریت چالش‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی که در دنیای امروز با آن‌ها مواجه هستیم، ضروری است.”
۲۱۶۲۱۶
